Trong lĩnh vực kinh doanh, lợi nhuận là một tiêu chí vô cùng quan trọng để có thể đánh giá được hiệu suất hoạt động của một doanh nghiệp. Đây cũng chính là mục tiêu hàng đầu mà bất cứ cá nhân, công ty nào cũng đều hướng đến trên con đường phát triển sự nghiệp ổn định, lâu dài. Vậy lợi nhuận là gì? Hãy cùng chúng tôi tham khảo nội dung dưới đây để có cái nhìn tổng quan hơn về khái niệm lợi nhuận cùng cách tính sao cho chuẩn xác và nhanh chóng nhất nhé.
Lợi nhuận là gì?
Theo định nghĩa trong lĩnh vực kinh tế học, khái niệm lợi nhuận là phần tài sản mà các cá nhân, doanh nghiệp sẽ nhận được thêm từ việc đầu tư của bản thân trước đó. Khoản tiền này sẽ được tính sau khi bạn đã trừ đi toàn bộ các phí liên quan, trong đó bao gồm cả chi phí cơ hội. Hiểu theo cách khác thì lợi nhuận chính là khoản tiền chênh lệch giữa doanh thu và các chi phí đầu tư, phát sinh cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Nếu lợi nhuận mà doanh nghiệp thu về là số dương thì điều này đồng nghĩa với việc, họ đang hoạt động một cách hiệu quả và ngược lại.
Các loại lợi nhuận trong kinh doanh
1. Lợi nhuận ròng
Lợi nhuận ròng là phần lợi nhuận còn lại sau khi bạn lấy tổng doanh thu có được trừ đi tất cả mọi chi phí được sử dụng để tạo ra sản phẩm. Trong đó bao gồm cả thuế thu nhập mà doanh nghiệp cần phải đóng đều đặn cho các cơ quan chức năng.
Công thức tính lợi nhuận ròng: Lợi nhuận ròng = Tổng doanh thu - Tổng chi phí hoạt động - 20% thuế doanh nghiệp - 10% VAT
Trong đó:
- Lợi nhuận ròng: là phần lợi nhuận có được sau khi đã lấy doanh thu trừ đi toàn bộ chi phí sản xuất cho sản phẩm / cung ứng dịch vụ, trong đó bao gồm cả thuế thu nhập mà doanh nghiệp cần phải đóng.
- Tổng doanh thu: sẽ được tính bằng giá bán sản phẩm x số lượng hàng hóa.
- Tổng chi phí hoạt động: toàn bộ các khoản chi liên quan đến việc sản xuất và bán sản phẩm.
2. Lợi nhuận gộp
Lợi nhuận gộp hay còn gọi là lãi gộp, đây là khoản lợi nhuận mà công ty thu được sau khi đã trừ đi mọi chi phí liên quan đến quá trình sản xuất và bán sản phẩm, hoặc ngân sách cho việc cung cấp dịch vụ của công ty.
Công thức tính lợi nhuận gộp: Lợi nhuận gộp = Doanh thu thuần - Giá vốn hàng bán
Trong đó:
- Lợi nhuận gộp: khoản tiền mà công ty kiếm được sau khi trừ đi các chi phí liên quan đến việc sản xuất và bán sản phẩm, hoặc là việc cung cấp dịch vụ của công ty.
- Doanh thu: là số tiền mà doanh nghiệp kiếm được từ việc bán hàng cũng như cung cấp dịch vụ.
- Giá vốn hàng bán: khoản ngân sách phát sinh từ lúc bắt đầu sản xuất cho đến khi sản phẩm được đưa tới tay người tiêu dùng.
3. Lợi nhuận trước thuế
Lợi nhuận trước thuế theo cách hiểu của dân kế toán đó chính là EBIT - khoản lợi nhuận mà công ty thu được sau khi trừ đi các khoản chi cho hoạt động kinh doanh nhưng không bao gồm tiền trả lãi và tiền thuế.
Vì lợi nhuận trước thuế là khoản lợi nhuận thực tế mà công ty nhận được nên đây cũng chính là chính kết quả kinh doanh của công ty. Dựa vào kết quả này, người ta có thể phán đoán được rằng doanh nghiệp này có đang hoạt động kinh tốt hay không và lợi nhuận thu về chính xác là bao nhiêu.
Công thức tính lợi nhuận trước thuế: Lợi nhuận trước thuế = Lợi nhuận gộp - Chi phí phát sinh
Trong đó:
- Lợi nhuận trước thuế: khoản tiền thu được sau khi đã trừ đi phần tiền bỏ ra để sản xuất kinh doanh, trong đó không bao gồm tiền thuế cũng khoản lãi phải nộp cho cơ quan thuế.
- Chi phí phát sinh: là tất cả các khoản chi phí theo quá trình hoạt động mà nó vốn không theo sẵn như trong kế hoạch.
Công thức tính lợi nhuận
Để giúp cho các bạn có thể hiểu và biết cách tính lợi nhuận vào trong thực tiễn thì dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp một ví dụ minh họa điển hình về công thức tính lợi nhuận cho một doanh nghiệp như sau:
Một doanh nghiệp có doanh thu là 129 tỷ đồng với giá vốn hàng bán là 93 tỷ đồng. Trong đó, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp sẽ là 25.9 tỷ đồng, lãi từ khoản nợ sẽ là 625 triệu đồng. Các khoản thu dựa trên lãi sẽ là 837 triệu, thuế là 1.3 tỷ đồng. Lúc này, khoản lợi nhuận mà doanh nghiệp thu về sẽ được tính như sau:
- Lợi nhuận gộp: 129 tỷ (doanh thu) - 93 tỷ (giá vốn hàng bán) = 36 tỷ.
- Lợi nhuận trước thuế: 129 tỉ (tổng doanh thu) - 93 tỷ (giá vốn hàng bán) - 625 triệu (lãi các khoản nợ) - 25.9 tỷ (chi phí bán hàng và quản lý) + 837 triệu (khoản thu dựa trên số tiền lãi) = 5.2 tỷ.
- Lợi nhuận ròng: 5.2 tỷ (lợi nhuận trước thuế) - 1.3 tỷ (thuế) = 3.9 tỷ.
Vai trò của lợi nhuận
Chúng ta đều biết rằng, lợi nhuận luôn là mục tiêu mà các doanh nghiệp đều đang hướng đến. Nhưng liệu ngoài lợi ích dành cho doanh nghiệp, lợi nhuận còn có vai trò như thế nào đối với các chủ thể trong nền kinh tế?
1. Vai trò của lợi nhuận trong doanh nghiệp
Lợi nhuận chính là một trong những yếu tố quan trọng để có thể đánh giá khách quan về tình hình phát triển của doanh nghiệp. Sở dĩ, mục tiêu mà các doanh nghiệp hiện nay đều hướng tới đó chính là kết quả kinh doanh sau cùng và nâng cao lợi nhuận trong từng thời điểm.
Chỉ số này sẽ cho chúng ta thấy liệu doanh nghiệp có đang hoạt động, kiếm tiền tốt hay không, nguồn thu có nhiều hơn những khoản đã chi hay tình hình lợi nhuận có ổn định, bền vững qua từng giai đoạn? Từ số liệu này, doanh nghiệp có thể dễ dàng đánh giá và hoạch định cho mình một chiến lược kinh doanh, qua đó điều chỉnh sao cho phù hợp.
Khi doanh nghiệp có lợi nhuận thì tức là chính sách kinh doanh mà họ đang thực hiện có triển vọng tốt. Từ đây, họ có thể thanh toán các khoản nợ cũng như các chi phí cố định xuyên suốt cả quá trình hoạt động kinh doanh của mình. Điều này giúp bạn đảm bảo được khả năng xoay vòng vốn và cân đối được khả năng quản lý tài chính của doanh nghiệp.
2. Vai trò của lợi nhuận đối với người lao động
Mang lại rất nhiều lợi ích cho quá trình hoạt động của doanh nghiệp nhưng đối với người lao động, liệu vai trò của lợi nhuận có được phát huy mạnh mẽ như vậy không? Theo đó, khi doanh nghiệp có lợi nhuận cao thì người lao động chắc chắn cũng sẽ có cơ hội được nhận khoản tiền lương, thưởng tương xứng. Điều này góp phần xây dựng niềm tin của họ đối với công ty, đồng thời thúc đẩy tinh thần làm việc được tốt hơn, dẫn đến hiệu suất làm việc của doanh nghiệp cũng tăng trưởng vượt trội.
3. Vai trò của lợi nhuận đối với nền kinh tế
Lợi nhuận của mỗi doanh nghiệp đều tăng trưởng thì cũng kéo theo đó là sự hưng thịnh của nền kinh tế nước nhà. Dựa vào khoản lợi nhuận mà công ty mang về thì nhà nước sẽ dựa vào đó để thu thuế thu nhập của doanh nghiệp, từ đó góp phần làm tăng thêm ngân sách cho quốc gia. Việc đóng thuế thường xuyên cũng là một trong những giải pháp hàng đầu để điều chỉnh nền kinh tế vĩ mô. Một khi nguồn ngân sách được tăng trưởng mạnh thì nhà nước sẽ sử dụng nguồn kinh phí này để mở rộng sản xuất, củng cố quốc phòng và nâng cao đời sống cho cộng đồng.
Một số phương pháp gia tăng lợi nhuận hiệu quả
Tùy thuộc vào điều kiện và tình hình cụ thể mà mỗi doanh nghiệp sẽ có các biện pháp khác nhau để nâng cao lợi nhuận cho công ty của mình. Tuy nhiên, dưới góc nhìn chung thì chúng tôi sẽ chỉ cho bạn cách tăng lợi nhuận của doanh nghiệp đã được áp dụng thành công trước đó, bao gồm:
1. Tìm kiếm và xây dựng nguồn khách hàng tiềm năng
Khách hàng chính là những người nuôi sống doanh nghiệp và sẽ giúp bạn thúc đẩy doanh số bán hàng được nâng cao hơn, lợi nhuận thu về cũng tăng trưởng không kém. Vậy nên, để mở rộng tệp khách hàng thì doanh nghiệp sẽ cần phải có nhiều chiến lược phù hợp như:
- Gửi email marketing đến khách hàng.
- Tham gia vào các cộng đồng kết nối doanh nghiệp.
- Chiến lược truyền miệng - khách hàng giới thiệu khách hàng.
- Thường xuyên chia sẻ bài viết trên blog, website và mạng xã hội,....
- Chăm sóc lại khách hàng cũ, nhất là những đối tượng chưa chuyển đổi được.
2. Tăng tỷ lệ chuyển đổi
Tỷ lệ chuyển đổi chính là tỷ lệ số lượng khách hàng quyết định mua sản phẩm của bạn dựa trên số lượng khách hàng tiềm năng. Điều này đóng một vai trò quan trọng bởi nếu mãi chỉ là khách hàng tiềm năng thì họ sẽ không đưa ra quyết định mua bán. Doanh nghiệp lúc này sẽ không có doanh thu và cũng chẳng có lợi nhuận. Để có thể gia tăng tỷ lệ chuyển đổi từ khách hàng, doanh nghiệp có thể áp dụng một số cách như sau:
- Cải thiện lại quy trình bán hàng.
- Cải thiện lại chất lượng sản phẩm.
- Thực hiện các chương trình ưu đãi, khuyến mãi.
- Thực hiện các chiến lược về giá bán.
- Thử nghiệm bán hàng trên các kênh thương mại điện tử.
- Đầu tư và thay đổi chất lượng content marketing.
- Thực hiện các cuộc khảo sát với ấn tượng.
3. Tăng tỷ suất lợi nhuận
Tỷ suất lợi nhuận chính là tỉ số giữa khoản lợi nhuận mà doanh nghiệp thu về chênh lệch với số vốn bỏ ra. Tỷ suất lợi nhuận càng cao thì điều này cũng đồng nghĩa với việc, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp càng có lãi, khả năng phát triển mạnh. Một số cách để doanh nghiệp có thể gia tăng tỷ suất lợi nhuận hiện nay gồm có:
- Đầu tư vào khoa học, công nghệ.
- Đào tạo vào đội ngũ bán hàng một cách thường xuyên, liên tục.
- Quản lý hiệu suất làm việc của đội ngũ nhân sự.
- Chỉ mua những thứ thật sự cần thiết.
- Chỉ bán những sản phẩm bán chạy.
- Có thể xin tài trợ hoặc vay mượn khi cần thiết.
- Cho dừng lại các chiến dịch quảng cáo không mang lại kết quả tốt.
4. Tăng doanh thu trung bình trên mỗi lần bán hàng
Đây là một phương pháp mà số ít các doanh nghiệp hiện nay sẽ tính tới. Bởi lẽ, nếu có người sẵn sàng chi trả 1 triệu để mua sản phẩm, dịch vụ mà họ cần thì cũng có người chỉ bỏ ra 100.000 đồng. Vậy nên, hãy tính đến tổng doanh thu và chia cho số lần bán hàng. Sau đó, tìm cách tăng vài chục nghìn trên mỗi một giao dịch bán hàng là bạn có thể đẩy mạnh lợi nhuận cho doanh nghiệp của mình. Để gia tăng doanh thu trung bình trên mỗi lần bán hàng, các bạn có thể áp dụng một số phương pháp sau:
- Đẩy mạnh việc bán gia tăng sản phẩm.
- Cho phép khách hàng có thể trả góp sản phẩm theo kỳ hạn.
- Thiết kế các gói ưu đãi.
- Hỗ trợ tài chính cho khách hàng được thuận lợi.
- Trưng bày sản phẩm sao cho thật cao cấp để nâng giá trị sản phẩm.
- Xây dựng chính sách ưu đãi cho những khách hàng mua sỉ.
- Tặng quà khi khách hàng mua hóa đơn với giá trị lớn.
Một số câu hỏi thường gặp về lợi nhuận
1. Sự khác biệt giữa lợi nhuận, doanh thu và doanh số là gì?
Lợi nhuận chính là hiệu số giữa tổng số tiền mà doanh nghiệp tạo ra (doanh thu) cùng với chi phí, còn doanh thu và doanh số thực ra là hai khái niệm khác nhau để chỉ số tiền mà doanh nghiệp tạo ra mà không bao gồm chi phí trong đó. Trong đó, doanh thu bao gồm doanh số (tổng số tiền được tạo ra từ việc bán sản phẩm) cùng các khoản thu nhập khác.
2. Sự khác biệt giữa lợi nhuận gộp và lợi nhuận ròng là gì?
Lợi nhuận ròng hay còn còn gọi là lãi ròng, đây là cách tính toán đầy đủ hơn là lợi nhuận gộp. Có thể nói, lợi nhuận ròng là cách tính lợi nhuận đầy đủ nhất vì nó được tính từ nhiều nguồn thu nhập và chi phí hơn so với các công thức tính khác. Ngược lại, lợi nhuận gộp thật ra là cách tính ít chính xác hơn khi nó chỉ là hiệu giữa tổng doanh thu và giá vốn hàng bán, cụ thể:
- Lợi nhuận gộp (Gross profit): không tính đến toàn bộ các chi phí.
- Lợi nhuận ròng (Net profit): được tính sau khi đã hoạch toán toàn bộ các chi phí.
3. Sự khác biệt giữa lợi nhuận và biên lợi nhuận là gì?
Lợi nhuận chính là hiệu số giữa doanh thu và chi phí của doanh nghiệp. Trong khi đó, biên lợi nhuận là tỷ lệ phần trăm thể hiện lợi nhuận của công ty giữ sau khi đã trừ đi chi phí. Nếu biên lợi nhuận càng cao nghĩa là doanh nghiệp chỉ mất một khoản tiền nhỏ để sản xuất và bán sản phẩm, dịch vụ so với khoản thu nhập mà họ tạo ra. Còn nếu biên lợi nhuận thấp nghĩa là chi phí bán sản phẩm và dịch vụ sẽ gần với giá bán các sản phẩm, dịch vụ đó. Hiểu một cách đơn giản hơn thì biên lợi nhuận sẽ cho thấy công ty kiếm được bao nhiêu tiền dựa trên mỗi đồng của tổng doanh thu.
4. Lợi nhuận của doanh nghiệp có thể âm không?
Chúng ta vốn đều biết rằng, việc doanh nghiệp có lợi nhuận cao chính là một tín hiệu tốt còn nếu đó là con số âm thì tức là doanh nghiệp không tạo ra lãi. Tuy nhiên, việc lợi nhuận bị âm hoàn toàn không nói lên được điều gì và đó cũng chưa chắc là một điều tồi tệ.
Đối với một số doanh nghiệp, có thể họ đang sử dụng chính thu nhập của mình để tạo tiền đề cho sự phát triển, lớn mạnh hơn nữa trong tương lai. Nhưng cũng có một số trường hợp, lợi nhuận âm cũng có thể cho thấy rằng doanh nghiệp đang thật sự gặp khó khăn về hoạt động tài chính.
5. Hạn chế của lợi nhuận là gì?
Lợi nhuận doanh nghiệp đóng một vai trò quan trọng đối với tình hình tài chính nhưng đó không phải là một bức tranh toàn cảnh. Để dễ hiểu hơn thì nếu bạn đang muốn đi tắm biển, đừng chỉ xem hôm đó trời có đẹp hay không, hãy quan tâm đến cả nhiệt độ không khí và cả nhiệt độ nước. Tương tự, nếu muốn đánh giá tình hình kinh doanh của một doanh nghiệp, đừng chỉ quá chú trọng vào lợi nhuận. Bởi thực chất, lợi nhuận không nhất thiết là phải đồng nghĩa với việc doanh nghiệp đang tạo ra tiền. Thay vào đó, bạn hãy kiểm tra báo cáo lưu chuyển tiền tệ để có được cái nhìn, đánh giá chính xác hơn.
Trên đây là những thông tin mà Phương Nam Vina muốn chia sẻ để giúp các bạn làm rõ khái niệm lợi nhuận là gì và cách để doanh nghiệp gia tăng lợi nhuận cho mình. Nhìn chung, lợi nhuận chính là một cái nhìn khách quan về tình hình hoạt động, đồng thời là một số liệu trực quan để đánh giá khả năng kiếm tiền của doanh nghiệp như thế nào. Vậy nên, một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển lâu dài thì chắc chắn không thể nào bỏ qua yếu tố lợi nhuận. Do đó mà chúng tôi hi vọng bài viết này sẽ là nguồn thông tin hữu ích để bạn có thể áp dụng hiệu quả vào hoạt động doanh nghiệp của mình.
Tham khảo thêm:
Chiết khấu là gì? Những điều cần biết về chiết khấu
Voucher là gì? Lợi ích và cách tìm kiếm voucher nhanh nhất
Lợi thế cạnh tranh là gì? Các cách xác định lợi thế cạnh tranh
