World Wide Web là gì? Khám phá mạng lưới toàn cầu WWW

Bạn đã bao giờ thắc mắc World Wide Web là gì hay chưa? Mặc dù đây là một thuật ngữ vô cùng phổ biến trên Internet nhưng không phải ai cũng thật sự hiểu rõ ý nghĩa thực sự của nó. Thú vị hơn nữa, nếu bạn để ý thì sẽ thấy rằng domain https://phuongnamvina.com của chúng tôi không có WWW, thế nhưng một số domain khác như https://www.thegioididong.com/ hay https://www.apple.com/vn/ thì lại xuất hiện WWW. 

Vậy WWW là gì? WWW, World Wide Web, Web, W3 có sự khác biệt nào giữa những khái niệm này không? Thế giới đã thay đổi như thế nào kể từ khi có www? Tất cả sẽ được hé lộ trong bài viết dưới đây.
 

 

Thuật ngữ WWW hay World Wide Web là gì?

Trước khi đi sâu vào khái niệm cực kỳ khó hiểu về World Wide Web thì chúng ta hãy cùng làm rõ một số vấn đề sau để đơn giản hóa và tránh gây nhầm lẫn trong quá trình tìm hiểu:

- WWW, World Wide Web, W3, Web: tất cả chúng đều là những cách gọi khác nhau cho cùng một khái niệm.

- World Wide Web khi được dịch sang tiếng Việt có nghĩa là mạng lưới toàn cầu.

WWW là thuật ngữ chỉ tất cả các trang web mà người dùng có thể truy cập trên máy tính cục bộ của họ và các thiết bị khác thông qua Internet. Người dùng ở khắp nơi trên thế giới sẽ tiếp cận các nguồn thông tin này bằng một đường dẫn (URL) và nhờ vào hệ thống Internet để có thể truy cập. Thông tin trên web có thể ở các định dạng khác nhau, bao gồm văn bản, hình ảnh, âm thanh và video.

Bên cạnh đó, bạn cần lưu ý rằng thuật ngữ World Wide Web không đồng nghĩa với Internet. Thay vào đó, World Wide Web là một phần của Internet, là một hệ thống thông tin toàn cầu được truy cập thông qua các giao thức và tiêu chuẩn định trước.
 

 

Phân biệt giữa WWW và Internet

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa Web và Internet, mặc dù thực tế hai khái niệm này hoàn toàn khác biệt. Tuy có mối liên hệ mật thiết với nhau nhưng Web chỉ là một phần nhỏ trong hệ thống rộng lớn và phức tạp được gọi là Internet.

Để dễ hiểu hơn, bạn có thể tham khảo bảng so sánh dưới đây:

 

 

Lúc này, một câu hỏi được đặt ra là liệu có thể truy cập Web mà không cần Internet không? Về mặt lý thuyết, việc truy cập Web ngoại tuyến là hoàn toàn khả thi trong một số trường hợp như:

- Truy cập trang web lưu trữ trên máy tính.

- Truy cập trang web trên mạng LAN.

- Sử dụng công nghệ lưu trữ ngoại tuyến.

Tuy nhiên, việc truy cập web mà không cần Internet vẫn tồn tại nhiều hạn chế về phạm vi, tính tương tác, rủi ro bảo mật và chất lượng trải nghiệm thấp. Do đó, kết nối Internet vẫn là cách tốt nhất để truy cập World Wide Web một cách đầy đủ, an toàn và hiệu quả.

 

Cách thức hoạt động của World Wide Web

World Wide Web có phương thức hoạt động theo như định dạng client - server (mô hình mạng máy khách - máy chủ) cơ bản của Internet. Theo đó, server sẽ có nhiệm vụ lưu trữ và chuyển các thông tin hoặc trang web đến máy tính của người dùng trực tuyến khi có yêu cầu. Còn web server, chúng được biết đến như một chương trình phần mềm để phục vụ cho các website được yêu cầu từ người dùng web bằng trình duyệt. Trình duyệt này hoàn toàn được cài đặt trên máy tính của người dùng và cho phép họ có thể xem các tài liệu đã truy xuất.

Bên cạnh đó, tất cả các trang web cũng được lưu trữ trong web server. Mỗi website sẽ chiếm một không gian trong server và chúng cũng sẽ được lưu trữ trong đó. Server host trang web bất kể khi nào mà người dùng yêu cầu webpage và chủ trang web sẽ cần phải trả tiền cho việc đó. Thời điểm mà người dùng mở trình duyệt và nhập URL vào trong thanh địa chỉ hoặc khi tìm kiếm trên Google, WWW sẽ bắt đầu hoạt động.

Lịch sử ra đời của World Wide Web

Khái niệm World Wide Web là gì đã được giải thích, nhưng lịch sử ra đời của WWW cũng là vấn đề được nhiều người quan tâm. Theo như các nguồn tài liệu để lại, World Wide Web được Sir Tim Berners - Lee phát minh vào năm 1989 trong bối cảnh ông cố gắng tìm cách để giúp cho các nhà khoa học có thể dễ dàng chia sẻ dữ liệu, kết quả của những nghiên cứu, thí nghiệm của họ. Mặc dù tại thời điểm đó, Internet và siêu văn bản đã tồn tại nhưng chưa có ai nghĩ đến việc sẽ sử dụng Internet để chia sẻ dữ liệu.

Tuy nhiên, dù chính thức xuất hiện từ năm 1989 nhưng phải mất một thời gian dài, World Wide Web mới được ứng dụng rộng rãi và phát triển mạnh mẽ. Điều này được ghi nhận và đánh dấu thông qua từng thời kỳ dưới đây:

- Năm 1989: đây chính là thời điểm sơ khai của dịch vụ World Wide Web khi được tạo ra bởi Sir Tim Berners - Lee. Cũng tại giai đoạn này, ông cũng đã biết thêm về các công nghệ cần thiết để giúp cho WWW có thể hoạt động dễ dàng, trong đó bao gồm HTML, HTTP và URL.

- Năm 1991: Sir Tim Berners-Lee, một nhà khoa học người Anh đã tạo ra trang web đầu tiên (địa chỉ: http://info.cern.ch/hypertext/WWW/TheProject.html) và được tổ chức bởi CERN - Trung tâm nghiên cứu nơi ông làm việc tại thời điểm đó. Vào đầu tháng 8 năm 1991, trang web này đã được giới thiệu đến tất cả mọi người. Đến thời điểm hiện tại năm 2024 trang web trên vẫn hoạt động, cung cấp thông tin liên kết về dự án WWW và máy chủ web.

- Năm 1992: World Wide Web có bước ngoặt đầu tiên với web server. Theo đó, web server đầu tiên ngoài đã được thiết lập tại Châu Âu và Mỹ với con số khá khiêm tốn khi chỉ có 10 máy.

- Năm 1993: CERN cho phép mọi người có thể sử dụng giao thức và mã web miễn phí. Cùng với đó là sự phát triển của công nghệ, WWW đã nhanh chóng trở thành “nguồn mở” Nhờ vậy mà người dùng có thể tự tạo trang web cho cá nhân hoặc doanh nghiệp của mình. Chính điều này đã giúp cho số lượng máy chủ trên thế giới tăng lên khoảng 50 máy vào năm 1993.

- Năm 1994: đây được xem là cột mốc đánh giá sự phát triển mạnh mẽ của World Wide Web khi có sự tham gia của các công ty viễn thông cung cấp dịch vụ Internet. Ngay lập tức, số lượng máy chủ đã không ngừng được tăng lên và đạt con số 623 máy. Cũng trong năm này, Sir Tim Berners - Lee cũng đã thành lập Tổ chức World Wide Web Consortium (viết tắt là W3C). Tổ chức năng này sẽ có chức năng giúp WWW được đảm bảo tiếp tục phát triển một cách vững mạnh.

- Năm 1994: đây được xem là cột mốc đánh giá sự phát triển mạnh mẽ của World Wide Web khi có sự tham gia của các công ty viễn thông cung cấp dịch vụ Internet. Ngay lập tức, số lượng máy chủ đã không ngừng được tăng lên và đạt con số 623 máy. Cũng trong năm này, Sir Tim Berners - Lee cũng đã thành lập World Wide Web Consortium (W3C) - một tổ chức quốc tế phi lợi nhuận được thành lập để phát triển các tiêu chuẩn web. W3C chịu trách nhiệm xây dựng và duy trì các tiêu chuẩn web như HTML, CSS và nhiều tiêu chuẩn khác, nhằm đảm bảo tính tương thích và sự phát triển tiếp cận cho web.

 

Thế giới đã thay đổi như thế nào khi có World Wide Web?

Nhờ sự xuất hiện của World Wide Web, mọi người dù có ở bất kỳ đâu hay tại cùng thời điểm nào cũng đều có thể chia sẻ, tiếp nhận thông tin và giao tiếp với nhau. Thông qua các trang mạng xã hội, video hay blog, WWW sẽ cho phép mọi người có thể chia sẻ những cảm xúc, suy nghĩ, công việc,... của mình với nhiều người khác. Có thể nói, dịch vụ World Wide Web đã thành công trong việc biến thế giới bao la thành một “vòng tròn” nhỏ, từ đó xóa nhòa đi khoảng cách về không gian.

Trong những năm trở lại đây, WWW cũng đã được các lập trình viên chú trọng đẩy mạnh trên các thiết bị thông minh, từ đó hỗ trợ con người rất nhiều trong cả công việc lẫn cuộc sống, cụ thể cần phải kể đến các vai trò như sau:

- Nhờ có WWW mà các tài nguyên trên mạng Internet đã được gắn kết với nhau để tạo thành một mạng lưới có thể tìm kiếm, truy cập dễ dàng chỉ bằng một vài thao tác click chuột.

- Công cụ tìm kiếm như Google cũng sẽ nhanh chóng phát hiện và lập chỉ mục các trang web thông qua những đường link. Sau đó, công cụ này sẽ sắp xếp lại các thông tin đã được thu thập ở trên toàn cầu để có thể giải đáp truy vấn của người dùng.

- Con người sẽ dễ dàng tiếp cận với nhau thông qua các tài nguyên mạng mà không cần phải dùng đến điện thoại.

- Người dùng có thể xuất bản, chia sẻ các nguồn thông tin, tài liệu của mình với nhau mà không cần phải có sự hiểu biết sâu về công nghệ.

- World Wide Web cũng là một nguồn ghi những phát minh, nghiên cứu hoặc cả trí thức của nhân loại mà người dùng có thể dễ dàng tiếp nhận được. Chúng ta có thể ví WWW giống như một quyển bách khoa toàn thư trên mạng do người dùng trên toàn cầu đóng góp nội dung vào.

Web 3.0 sẽ đánh dấu một bước tiến lớn so với Web 1.0 và Web 2.0

Thế hệ đầu tiên của Web là Web 1.0, hay còn gọi là web tĩnh, chỉ đơn giản cung cấp thông tin dạng văn bản và hình ảnh, với khả năng tương tác hạn chế. Ở phiên bản này, người dùng chỉ có thể thụ động tiếp nhận thông tin mà không có nhiều cơ hội tương tác hay đóng góp ý kiến của mình.

Khoảng đầu thế kỷ 21, Web 2.0 ra đời đã mở ra một kỷ nguyên mới của WWW nhờ tính tương tác và "động" hơn khi có những định dạng được hỗ trợ so với phiên bản tiền nhiệm trước đó. Nhờ phiên bản Web 2.0, các nền tảng mạng xã hội, blog, diễn đàn,... đã bùng nổ, cho phép người dùng chia sẻ thông tin, hình ảnh, video và kết nối, tương tác với nhau một cách dễ dàng. Tuy nhiên, Web 2.0 vẫn tồn tại một số hạn chế vì hầu hết dữ liệu người dùng được lưu trữ trên các máy chủ của các công ty công nghệ lớn, dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ rò rỉ thông tin và rủi ro về bảo mật dữ liệu, an ninh mạng.

Chính vì thế, sự xuất hiện của Web 3.0 được ví như "Web thông minh” và sẽ tiến xa hơn với các tính năng tối ưu, tự chủ. Công nghệ như trí tuệ nhân tạo và học máy sẽ đóng vai trò quan trọng, cùng với sự phát triển của các loại tiền kỹ thuật số như Bitcoin và Ethereum sẽ tạo điều kiện cho việc thanh toán và giao dịch trực tuyến một cách an toàn và hiệu quả hơn. Đồng thời, các công nghệ ngang hàng như chuỗi khối sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tăng tính bảo mật và độ tin cậy của Web 3.0. 
 

 

Các công nghệ cần thiết để WWW hoạt động

Hiện nay, có khá nhiều công nghệ có liên quan mật thiết đến việc truyền thông tin (website) từ server đến client (máy tính của người dùng), chúng bao gồm:

1. HTML - Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản

HTML là ngôn ngữ được xuất bản cho website và chúng bao gồm khả năng định dạng các tài liệu, liên kết với những tài liệu, tài nguyên khác. Ban đầu, HTML chỉ hỗ trợ các loại tài liệu văn bản nhưng sau đợt cải tiến vào năm 1990, chúng đã có thể xử lý được cả các bảng, frames và plugin.

2. HTTP - Giao thức truyền siêu văn bản

HTTP là công cụ cho phép các tài liệu HTML có thể dễ dàng truyền tải thông tin giữa các máy chủ web và trình duyệt thông qua mạng Internet. Sau hơn 20 năm được nghiên cứu và phát triển, HTTP đã được nâng cấp lên thành phiên bản 2.0, điều này đã chứng minh được giao thức này đáp ứng tốt như thế nào đối với sự phát triển của website.

3. URL (Uniform Resource Locators)

Hiểu đơn giản thì URL chính là một loại địa chỉ duy nhất cho mỗi tài nguyên trên web. URL cũng có thể là một địa chỉ của trang web hoặc là tệp hình ảnh.

4. Máy chủ Web Server

Ngoài các công nghệ đặc biệt đã được nghiên cứu từ giai đoạn đầu, để giúp cho WWW có thể hoạt động thì không thể nào bỏ qua máy chủ web server. Đây được xem là một máy tính lưu trữ các tập tin có thể được truy cập qua mạng Internet bằng việc sử dụng HTTP.

 

Xu hướng phát triển của World Wide Web trong kỷ nguyên 4.0

Không thể bỏ qua một sự thật rằng, nhận thức và thói quen của chúng ta hiện tại đều gắn liền với dịch vụ WWW. Cụ thể, nhờ sự bùng nổ mạnh mẽ của World Wide Web mà chúng ta đã được làm quen với nhiều thông tin, kiến thức, nghiên cứu đa dạng lĩnh vực trên thế giới. Để minh chứng cho điều này, dưới đây sẽ là những xu hướng phát triển của World Wide Web ngay trong kỷ nguyên 4.0 hiện nay.

1. Điện thoại di động

Trong nhiều năm trở lại đây, thay vì sử dụng máy tính như thông thường thì người dùng đã có xu hướng sử dụng điện thoại di động nhiều hơn. Chính vì vậy mà toàn bộ các trang web, dù lớn hay nhỏ cũng đều cần được tối ưu từ giao diện, nội dung sao cho phù hợp với thiết bị để mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng.

 

2. Tính bảo mật

Trước đây, thông tin của khách hàng hoặc lịch sử truy cập sẽ được lưu lại trên thiết bị truy cập vào trong WWW. Mặc dù hình thức này sẽ giúp ích nhiều cho việc quảng bá những thứ có liên quan cho người dùng, giúp họ tương tác nhanh chóng với các thông tin mà bản thân quan tâm.

Thế nhưng, chính sự tấn công của các hacker đã biến những người dùng thành con mồi khi đánh cắp thông tin dựa trên lịch sử web của họ. Vì thế mà chính sách bảo mật của dịch vụ WWW cũng đã được cải thiện và nâng cao hơn bao giờ hết. Lúc này, bạn có thể tùy chỉnh việc công khai hoặc giữ bí mật về hành tung của mình ngay trên website.

3. Tên miền

Hiện nay, các website vẫn còn có xu hướng sử dụng tên miền và miền mở rộng. Trong đó, tên miền “.com” vẫn được đánh giá là tên miền thông dụng và phổ biến nhất. Tuy nhiên, cũng có khá nhiều tên miền mới hiện đang có sẵn để bạn đăng ký là “.info” và “.asia“.

4. Trình duyệt

Nếu như trước kia, những cái tên phổ biến như Firefox, IE được xem như là trình duyệt web thông dụng thì hiện nay, trình duyệt Chrome do Google quản lý chắc chắn chính là cái tên thống lĩnh thị trường. Chưa kể còn có sự xuất hiện của trình duyệt Safari - một trình duyệt phổ biến trên các dòng máy Apple.

5. Công nghệ lập trình

Vào thời gian đầu, HTML được xem là một trong ba công nghệ chính của dịch vụ WWW thì đến nay, công nghệ này đã chính thức phát triển thành HTML5, tức là trở thành công nghệ web hiện đại. Bên cạnh đó, việc nâng cao hiệu suất trong HTTP 2.0 còn giúp cho giao thức được đảm bảo sự tồn tại trong cả tương lai.

 

Có WWW và không có WWW tác động như thế nào đến SEO?

Để biết được ảnh hưởng của dịch vụ World Wide Web đến SEO như thế nào thì đầu tiên, bạn cần phải biết đến sự tồn tại của hai khái niệm là WWW và non-WWW.

Sự khác biệt chính giữa WWW và non-WWW:

- WWW là một subdomain của tên miền chính. Ví dụ: www.apple.com là một subdomain của apple.com.

- Trước đây, WWW thường được sử dụng để chỉ định máy chủ web cụ thể lưu trữ trang web. Tuy nhiên, hiện nay hầu hết các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ đều cho phép bạn truy cập trang web của mình ngay cả khi có hoặc không có WWW.

- Việc có WWW hay không không ảnh hưởng đến cách thức hoạt động của trang web đối với người dùng.

Tác động đối với SEO:

- Google và các công cụ tìm kiếm khác không phân biệt giữa WWW và non-WWW. Tuy nhiên, để tránh nội dung trùng lặp, tốt nhất bạn chỉ nên chọn một phiên bản ngay từ đầu (WWW hoặc non-WWW) và chuyển hướng phiên bản còn lại sang phiên bản đã chọn.

- Nhiều trang web cấu hình để tự động chuyển hướng từ một dạng URL sang dạng khác. Ví dụ, nếu bạn gõ "www.phuongnamvina.com" trên trình duyệt của mình, máy chủ web có thể tự động chuyển hướng bạn đến "phuongnamvina.com" hoặc ngược lại đối với những website sử dụng WWW. Chuyển hướng giúp đảm bảo rằng tất cả người dùng truy cập trang web của bạn qua cùng một URL, từ đó góp phần cải thiện thứ hạng SEO.

Tóm lại, nên lựa chọn sử dụng WWW hay non-WWW?

Trên thực tế, một số người thích sử dụng WWW vì nó truyền thống hơn và sẽ có một số thuận tiện hơn khi phát triển các subdomain dựa trên tên miền gốc. Tuy nhiên, theo xu hướng hiện đại thì nhiều người thích sử dụng non-WWW vì nó ngắn gọn, dễ nhớ và tốt cho trải nghiệm của người dùng.

Cuối cùng, quyết định sử dụng WWW hay non-WWW phụ thuộc vào sở thích cá nhân và thương hiệu của bạn. Xét từ góc độ SEO thì tên miền có hay không có WWW KHÔNG QUAN TRỌNG bằng việc bạn nhất quán chọn 1 trong 2 và chuyển hướng phương thức còn lại. Việc tồn tại cả WWW và non-WWW sẽ khiến cho các công cụ tìm kiếm hiểu nhầm là bị trùng nội dung và sẽ lập chỉ mục 1 trong 2 trang web của bạn. 

 

Từ những thông tin mà Phương Nam Vina đã chia sẻ ở trên, chúng tôi tin rằng có lẽ bạn đã hiểu nhiều hơn về khái niệm World Wide Web là gì cũng như những lợi ích mà dịch vụ này mang lại cho thế giới. Hi vọng cũng thông qua bài viết này, bạn có thể hiểu được một cách toàn diện về công cụ mà mình đang sử dụng mỗi ngày, từ đó phát huy thêm nhiều ưu điểm của dịch vụ WWW trong đời sống.

Tham khảo thêm:

 VPS là gì? Tất tần tật kiến thức về Virtual Private Server

 DDoS là gì? Cách phòng chống cuộc tấn công DDoS hiệu quả

 Website marketing là gì? Các chiến lược marketing website hiệu quả