Tường lửa là gì? Kiến thức tổng quan về tường lửa (firewall)

Internet là một mỏ thông tin và phương tiện giao tiếp xã hội quý giá, thế nhưng không phải lúc nào mạng viễn thông này cũng hoàn toàn thân thiện. Thực tế đã cho thấy, có rất nhiều kẻ xấu rình rập trên mạng với những mưu đồ bất chính hòng muốn muốn xâm nhập vào các máy tính có kết nối Internet. Vì vậy mà sau hàng loạt những vụ tấn công trên mạng, bảo mật trên máy tính đã trở thành một vấn đề nóng hơn bao giờ hết.

Ngoài những phần mềm diệt virus và các cổng giao tiếp trong hệ thống, một yếu tố khác mà bạn cũng cần chú ý đó chính là tường lửa - firewall. Đây chính là thuật ngữ mà gần như người dùng máy vi tính nào cũng biết nhưng không phải ai cũng thật sự hiểu rõ. Vậy tường lửa là gì? Trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những kiến thức tổng quan về firewall để qua đó có thêm kinh nghiệm trong việc bảo vệ máy tính của mình.

 

Tường lửa là gì?

Tường lửa hay firewall là một kỹ thuật công nghệ được tích hợp vào trong hệ thống mạng để chống lại những truy cập trái phép. Việc ứng dụng công nghệ này sẽ giúp bảo vệ nguồn thông tin nội bộ hiệu quả, đồng thời hạn chế tối đa sự tấn công từ các “thế lực xấu” từ bên ngoài gây ảnh hưởng đến hệ thống.

Hiểu theo nghĩa đơn giản, firewall chính là một lá chắn được thiết lập cho hệ thống máy tính. Nhiệm vụ của lá chắn firewall đó chính là bảo vệ an toàn cho hệ thống bên trong trước các mối nguy hại khi truy cập mạng Internet.

 

Ưu điểm của tường lửa firewall

Không phải tự nhiên mà tường lửa lại là công nghệ được đông đảo người dùng máy tính tin tưởng sử dụng. Với những ưu điểm vượt trội, tường lửa ghi nhận các vai trò quan trọng không thể thiếu trong việc bảo vệ thiết bị của người dùng.

- Giám sát lưu lượng truy cập: bất kể thông tin, dữ liệu nào muốn ra vào hệ thống máy tính đều sẽ được tường lửa máy tính kiểm tra trước. Nếu như xảy ra bất kỳ vấn đề bất thường nào, firewall sẽ tiến hành loại bỏ.

- Kiểm soát truy cập: một số server có thể bị khai thác bởi những kẻ tấn công và tường lửa sẽ giúp bạn ngăn chặn những máy chủ đó truy cập bằng cách chính sách nghiêm ngặt.

- Bảo vệ chống lại Trojan: Trojan là một mã, phần mềm độc hại tồn tại bằng cách ẩn mình nên sẽ rất khó để có thể phát hiện bằng các công cụ diệt virus thông thường. Tuy nhiên, tường lửa sẽ có nhiệm vụ phát hiện và ngăn chặn các phần mềm này trước khi chúng kịp gây ra bất cứ thiệt hại nào.

- Ngăn chặn tin tặc: tường lửa sẽ giúp cho bạn có thể phòng tránh được những tin tặc đang cố gắng thực hiện các hoạt động bất hợp pháp, hoặc phát tán virus với máy tính của bạn.

- Tăng độ bảo mật quyền riêng tư: tường lửa có khả năng ngăn chặn các dịch vụ và hệ thống DSN (hệ thống phân giải tên miền) của website nên những kẻ tấn công sẽ không có được cơ hội đánh cắp thông tin, tên và địa chỉ IP của bạn.

Một số hạn chế của tường lửa

Trên thực tế, không có bất kỳ phần mềm nào xuất hiện mà có thể đảm bảo hoàn hảo về mọi mặt cả. Mặc dù tường lửa cung cấp rất nhiều tính năng hữu ích để bảo vệ người dùng nhưng bên cạnh đó, công cụ này vẫn tồn tại những hạn chế nhất định, điển hình như:

- Chi phí: tùy thuộc vào việc tường lửa là phần cứng hay phần mềm mà chi phí bạn phải bỏ ra để sở hữu firewall là khác nhau. Tuy nhiên nhìn chung, nếu bạn sử dụng tường lửa là phần cứng thì bạn sẽ tốn một khoản ngân sách cho việc cài đặt cũng như bảo trì.

- Hiệu suất: khi phần mềm tường lửa hoạt động liên tục thì chúng sẽ tiêu tốn khá nhiều tài nguyên RAM và dẫn đến việc suy giảm hiệu suất tổng thể của hệ thống. Tuy nhiên, nếu dùng tưởng lừa phần cứng thì vấn đề này sẽ không có ảnh hưởng gì do chúng không bị phụ thuộc vào máy tính.

- Hạn chế người dùng: đối với các tổ chức lớn, đôi khi tường lửa sẽ gây ra một số rắc rối vì nhân viên không thể thực hiện được một số hoạt động. Do đó mà năng suất của công ty cũng vì thế mà bị ảnh hưởng không nhỏ.

- Hoạt động phức tạp: với những doanh nghiệp lớn, để có thể duy trì sự vận hành của tường lửa thì bạn sẽ cần có một đội ngũ nhân viên riêng nhằm đảm bảo sự an toàn cho tường lửa, đồng thời bảo vệ mạng khỏi những kẻ xâm nhập có ý đồ xấu.

- Cuộc tấn công bằng phần mềm độc hại: mặc dù tường lửa có thể ngăn chặn Trojan nhưng sẽ không mang lại hiệu quả đối với một số phần mềm độc hại. Do đó, bạn cần phải cài đặt thêm một số phần mềm diệt virus khác để có thể tăng cường bảo vệ cho máy tính của mình.

 

Các loại firewall (tường lửa)

Mặc dù chức năng chính của tường lửa firewall đó chính là ngăn chặn các truy cập trái phép. Thế nhưng, cấu trúc tổng thể và phương thức hoạt động của tường lửa lại khá đa dạng khi được chia thành hai loại chính:

1. Personal firewall

Đây chính là loại được thiết kế để bảo vệ máy tính của bạn trước sự truy cập trái phép đến từ bên ngoài. Đặc biệt, Personal firewall còn được tích hợp thêm một số tính năng vô cùng hữu dụng như phần mềm chống xâm nhập hay phần mềm chống virus để bảo vệ an toàn cho dữ liệu.

Thông thường, loại tường lửa này sẽ thích hợp với nhóm người dùng là cá nhân hơn do họ chỉ cần bảo vệ máy tính của mình là được. Bên cạnh đó, firewall cũng thường được tích hợp sẵn trong laptop, PC với một số loại tường lửa Personal phổ biến như: Symantec personal firewall, Microsoft Internet connection firewall, Cisco Security Agent,....

2. Network firewall

Khác với tường lửa Personal, Network firewalls được thiết kế để có thể bảo vệ những host trong mạng, đồng thời ngăn chặn sự tấn công bên ngoài một cách hiệu quả. Nếu như Personal firewall chỉ có thể bảo vệ cho một máy tính duy nhất thì Network firewalls lại bảo vệ được cho cả hệ thống mạng của máy tính. Vì vậy mà hệ thống tường lửa này sẽ được cấu tạo nên bởi ba thành phần chính, bao gồm: bộ lọc Packet, cổng mạch và cổng ứng dụng.

Nhiệm vụ chính của tường lửa là gì?

Như đã nhấn mạnh ở trên, tường lửa sẽ giúp kiểm soát dòng chảy ra vào của dữ liệu giữa hai vùng mạng: một là mạng nội bộ có độ tin cậy cao và hai là mạng Internet có độ tin cậy không cao. Từ đây, chúng ta có thể thấy được tường lửa máy tính có các nhiệm vụ chính dưới đây:

- Có quyền cho phép hoặc tiến hành vô hiệu hóa các dịch vụ truy cập ra bên ngoài, từ đó đảm bảo rằng thông tin chỉ có trong mạng nội bộ.

- Tường lửa có thể phát hiện và ngăn chặn ngay lập tức các cuộc tấn công, xâm nhập từ bên ngoài.

- Cho phép hoặc tiến hành vô hiệu hóa các dịch vụ bên ngoài đang muốn truy cập vào bên trong.

- Kiểm soát truy cập của người dùng.

- Hỗ trợ kiểm soát các địa chỉ truy cập (có thể đặt lệnh cho phép hoặc lệnh cấm).

- Xác thực quyền truy cập.

- Quản lý và kiểm soát luồng dữ liệu trên mạng.

- Hỗ trợ kiểm tra nội dung thông tin và các gói tin đang lưu chuyển trên hệ thống mạng.

- Lọc ra các gói tin theo địa chỉ đích, địa chỉ nguồn và số Port, giao thức mạng.

- Thông qua tường lửa, người quản trị có thể biết được kẻ nào đang cố gắng xâm nhập, truy cập vào hệ thống mạng.

- Bảo vệ tài nguyên hệ thống trước các mối đe dọa đến bảo mật.

- Hoạt động của firewall có thể được xem như một Proxy trung gian.

- Bạn có thể sử dụng nhiều đường truyền Internet cùng một lúc, việc chia tải sẽ giúp cho đường truyền Internet được hoạt động ổn định hơn rất nhiều.

- Tính năng lọc cho phép ứng dụng có thể ngăn chặn một số phần mềm mà bạn không mong muốn.

Từ đây, chúng ta có thể kết luận được rằng tường lửa cần phải đảm bảo hai nhiệm vụ chính yếu, đó là:

- Bảo vệ: các dữ liệu quan trọng trong hệ thống mạng nội bộ và tài nguyên hệ thống chính là mục tiêu mà tin tặc thường xuyên nhắm đến. Vì vậy, tường lửa sẽ bảo vệ thông tin để không bị truy cập trái phép hay đánh cắp dữ liệu.

- Phòng thủ: Bên cạnh việc bảo vệ thông tin bên trong hệ thống, tường lửa còn có nhiệm vụ khởi động hệ thống phòng thủ trước các cuộc tấn công đến từ bên ngoài. Ví dụ như phát hiện và ngăn chặn các hoạt xâm nhập khi hacker sử dụng các chương trình có khả năng dò tìm thông tin để phát hiện các lỗi bảo mật trên hệ thống, hay dò tìm tài khoản và password của quản trị viên.

 

Cách thức hoạt động của tường lửa

Công việc chính của một tường lửa được nhận xét là khá khó khăn khi có rất nhiều dữ liệu hợp pháp cần được cấp phép cho vào hoặc ra khỏi máy tính được kết nối mạng. Một firewall sẽ cần phải xác định được sự khác biệt giữa những lưu lượng hợp pháp và một số loại dữ liệu có tính gây hại khác để bảo vệ cho máy tính của mình.

Theo đó, firewall có thể dùng luật lệ hoặc ngoại lệ để làm việc với những kết nối tốt, đồng thời loại bỏ các liên kết xấu. Quá trình này sẽ được thực hiện ẩn nên người dùng sẽ hoàn toàn không thấy được và cũng không cần phải tương tác bất kỳ điều gì.

Tuy nhiên, nếu bạn vẫn muốn biết cách thức hoạt động của tường lửa trên máy tính như thế nào thì có thể tham khảo qua các cách sau:

- Đối với Windows XP: bạn hãy click vào Start => Control Panel và nhấn hai lần vào biểu tượng Windows Firewall. Tại đây khi xuất hiện hộp thoại, bạn hãy click vào thẻ Exceptions nằm ở top trên cùng để có thể xem những phần mềm được cho phép nhận kết nối. Trong đó bao gồm một số phần mềm như phần mềm diệt virus và dịch vụ lưu trữ trực tuyến, điển hình như dropbox.

- Đối với Windows 7 và Windows 10: bạn sẽ cần phải click vào Start => Control Panel => System and Security => Windows Defenders Firewall. Khi cửa sổ bắt đầu xuất hiện thì bạn hãy nhấn vào “Allow a program or feature through Windows Firewall” trong danh sách bên trái để xem được những phần mềm cho phép giao tiếp thông qua tường lửa.

Các tùy chọn khi triển khai firewall

Với sự tiến bộ không ngừng bứt phá của ngành công nghệ thông tin thì các tùy chọn triển khai tường lửa đang ngày càng được nâng cấp, cải tiến để có thể đáp ứng tối đa nhu cầu bảo mật của người dùng. Dưới đây chính là một số tùy chọn phổ biến và được sử dụng nhiều, bao gồm:

1. Tường lửa có trạng thái (Stateful firewall)

Lúc mới bắt đầu, tường lửa máy tính được tạo ra nhưng không có trạng thái. Điều này có nghĩa là các lưu lượng truy cập sẽ được kiểm tra và theo dõi theo từng gói riêng, qua đó chặn hoặc cấp phép cho nó.

Đến giữa những năm 1990, tường lửa có trạng thái với khả năng kiểm tra lưu lượng truy cập gồm cả trạng thái hoạt động và đặc điểm kết nối. Việc này sẽ giúp tường lửa nâng cấp tính năng bảo vệ bằng cách cho phép một số lưu lượng nhất định được phép truy cập đến người dùng cụ thể, đồng thời chặn những truy cập tương tự đến với người dùng khác.

2. Tường lửa thế hệ tiếp theo (Next - generation firewalls - NGFW)

Trải qua nhiều năm tháng và giai đoạn khác nhau, công nghệ tường lửa đã được bổ sung thêm vô số các tính năng mới, bao gồm cả việc phân tích sâu các gói Deep Packet Inspection - DPI. Từ đó giúp phát hiện được sự xâm nhập, ngăn chặn và kiểm tra lưu lượng mã hóa hiệu quả.

 

3. Tường lửa dựa trên proxy (Proxy - based firewall)

Tường lửa firewall đóng vai trò quan trọng khi là cổng kết nối giữa yêu cầu về dữ liệu của người dùng cuối với nguồn dữ liệu. Lúc này, toàn bộ mọi lưu lượng truy cập sẽ được trải qua quá trình lọc bằng proxy trước khi chuyển đến cho người dùng. Đây là hoạt động giúp bảo vệ máy tính của người truy cập tránh được những mối đe dọa ẩn danh từ những người yêu cầu thông tin đầu tiên.

4. Tường lửa ứng dụng web (Web application firewall - WAF)

Thay vì chỉ đặt trên một điểm vào hoặc ra của một mạng lưới rộng hơn, tường lửa firewall đều được sử dụng cho ứng dụng cụ thể. Theo đó, điểm khác biệt của tường lửa dựa trên proxy và firewall ứng dụng web (Web application firewall - WAF) sẽ nằm ở cách bảo vệ. Nếu như tường lửa dựa trên proxy sẽ bảo vệ máy khách người dùng cuối thì firewall sẽ ứng dụng web chủ đích là bảo vệ máy chủ ứng dụng.

5. Tường lửa phần cứng

Tường lửa phần cứng được hiểu là một máy chủ đơn giản có tính năng hoạt động giống như một router (bộ định tuyến) lọc lưu lượng truy cập, đồng thời chạy phần mềm tường lửa. Những thiết bị này sẽ được đặt ở trong mạng của công ty, giữa router và điểm kết nối của bên nhà cung cấp dịch vụ mạng Internet. Một doanh nghiệp sẽ có khả năng triển khai hàng chục firewall vật lý trong cùng một trung tâm dữ liệu (data center).

6. Tường lửa phần mềm

Đa phần các người dùng cuối đều sẽ triển khai nhiều điểm cuối trong phần cứng tường lửa và trung tâm hệ thống phần mềm firewall. Hệ thống trung tâm chính là khu vực có thể thực hiện quá trình phân tích và phản hồi lại các mối nguy cơ đe dọa.

7. Tường lửa diệt virus

Nhờ vào các bản cập nhật mới nhất về những mối đe dọa mà firewall có thể nhanh chóng phát hiện, thông báo cho bạn diệt virus, lỗ hổng trong lưu lượng mạng và bảo vệ website hay hệ thống máy tính thoát khỏi các mối nguy hại này.

 

8. Hệ thống phòng chống xâm nhập (Intrusion Prevention Systems - IPS)

Lớp bảo mật có thể được triển khai một cách độc lập hoặc được tích hợp vào tường lửa thế hệ tiếp theo. Trong khi công nghệ tường lửa cơ bản sẽ cho phép xác định và ngăn chặn các loại lưu lượng mạng nhất định, thì hệ thống phòng chống xâm nhập IPS sẽ sử dụng nhiều biện pháp bảo mật cao hơn, chẳng hạn như: truy tìm chữ ký hay phát hiện các điểm bất thường để ngăn chặn tức thời các mối đe dọa xâm nhập vào hệ thống mạng.

9. Phân tích sâu các gói (DPI)

DPI thường tồn tại ở hai dạng và có thể được dùng để kết hợp với IPS hoặc là một phần của IPS. Tính năng của DPI cũng khá quan trọng khi có thể phân tích lưu lượng truy cập chi tiết, đặc biệt là tiêu đề và dữ liệu lưu lượng.

Ngoài ra, DPI còn có thêm khả năng theo dõi lưu lượng gửi đi. Tính năng này cực kỳ lý thú khi nó giúp bảo đảm bảo những thông tin nhạy cảm không thể nào truy xuất khỏi mạng doanh nghiệp. Công nghệ này còn được gọi là Data Loss Prevention (DLP - ngăn chặn mất dữ liệu).

10. Kiểm tra SSL

Kiểm tra tầng ổ bảo mật SSL được sử dụng để kiểm tra lưu lượng được mã hóa và xem xét liệu có mối đe dọa nào hay không. Khi có nhiều lưu lượng được mã hóa, việc kiểm tra SSL sẽ trở thành một phần quan trọng của công nghệ DPI đang dần được triển khai trong tường lửa thế hệ mới. Kiểm tra SSL có tính năng hoạt động giống như một buffer (vùng lưu trữ dữ liệu tạm thời) để giải mã hóa lưu lượng trước khi nó được chuyển đến địa điểm cuối nhằm tiến hành kiểm tra.

11. Sandboxing

Sandboxing chính là một tính năng tiên tiến của firewall thế hệ tiếp theo. Tính năng này có khả năng nhận các lưu lượng hay mã không xác định, sau đó tiến hành chạy trong môi trường thử nghiệm để có thể kiểm tra xem liệu có sự xuất hiện của bất kỳ mối nguy nào hay không.

 

Hướng dẫn cách bật tường lửa trên Windows 10 nhanh chóng

Để bật tường lửa trên Windows 10 một cách nhanh chóng, bạn có thể thực hiện theo các bước dưới đây:

Bước 1: Để có thể tìm kiếm nhanh chóng thì bạn hãy vào thanh tìm kiếm của máy tính và thực hiện nhập Windows Defender Firewall, sau khi hoàn thành thì bấm enter và chọn chuyên mục có tên đó.

 

Bước 2: Sau khi đã truy cập vào mục Windows Defender Firewall, bạn hãy tiếp tục chọn chuyên mục con Turn Windows Defender Firewall on or off để có thể bắt đầu thực hiện việc bật / tắt tường lửa trên máy tính tùy ý.
 

 

Bước 3: Ở bước cuối cùng, nhiệm vụ của bạn là chỉ cần nhấn chọn Turn on Windows Defender Firewall ở hai ô trên màn hình và sau đó nhấn OK. Lúc này, bạn đã hoàn thành xong việc bật tường lửa một cách nhanh chóng.
 

Hướng dẫn cách tắt tường lửa trên Windows 10

Để có thể ngăn chặn các nguy cơ do virus xâm nhập, việc bật tường lửa chính là cách để giúp bạn bảo vệ máy tính của mình được an toàn hơn. Thế nhưng, nguyên lý hoạt động của tường lửa đó chính là phân tách dữ liệu thành những kết nối an toàn và kết nối không an toàn. Việc này sẽ gây ra khó khăn cho những người dùng máy vi tính khi cài đặt thêm phần mềm, tiện ích của các bên thứ ba như: phần mềm KMSpico hay phần mềm Avast Free Antivirus,....

Lúc này, hệ thống sẽ yêu cầu người dùng phải tắt tường lửa thì mới có thể cài đặt được những phần mềm này. Do đó, trong một số trường hợp thì việc tắt tường lửa trên windows là việc làm cần thiết để bạn có thể thao tác một vài công việc nhưng sau khi hoàn thành, bạn cần nên bật trở lại để bảo vệ an toàn cho máy tính.

Cách 1. Tắt bằng Control Panel

Bước 1: Mở Control Panel => Chọn Windows Defender Firewall.

 

Bước 2: Trong cửa sổ Windows Firewall, bạn hãy nhấn vào mục Turn Windows Firewall on or off để có thể lựa chọn bật / tắt tường lửa theo nhu cầu.
 

 

Bước 3: Tiến hành nhấp vào hai ô tùy chọn Turn off windows firewall (not recommended) và sau đó nhấn OK là được.

 

Cách 2. Tắt thông qua Windows Security

Ngoài cách tắt tường lửa ở trên thì bạn có thể tắt firewall trên window thông Windows Security theo các bước sau:

Bước 1: Bấm tổ hợp phím Windows + S, sau đó nhấn vào thanh tìm kiếm Windows Security và click enter.

Bước 2: Lựa chọn mục Firewall & network protection.

 

Bước 2: Chọn Private network nếu như bạn đang sử dụng mạng tại nhà hoặc Public network nếu đang sử dụng mạng công cộng.

 

Bước 3: Sau cùng thì bạn chỉ cần tắt Windows Defender Firewall là đã hoàn thành.

 

Cách 3. Tắt thông qua Command Prompt

Bước 1: Nhập vào ô tìm kiếm từ khóa CMD => Chọn Run as administrator.

 

Bước 2: Tại giao diện của Command Prompt, bạn hãy dùng lệnh “netsh advfirewall set allprofiles state off” như bên dưới để tắt tường lửa trên Windows 10.

 

Như vậy, Phương Nam Vina đã điểm qua cho bạn một số thông tin cần biết về tường lửa. Thông qua bài viết này, chắc hẳn bạn cũng đã hiểu được firewall là gì, ưu nhược điểm và một số loại tường lửa hiện có. Hi vọng nội dung trên sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích để có thể bảo vệ mạng máy tính của mình một cách an toàn nhất.

Tham khảo thêm:

 VPS là gì? Tất tần tật kiến thức về Virtual Private Server

 DDoS là gì? Cách phòng chống cuộc tấn công DDoS hiệu quả

 IPv6 là gì? Hướng dẫn đổi địa chỉ IPv4 sang IPv6 nhanh chóng